Paul Graham, opper-ondernemer en populair visionair op dat gebied heeft één belangrijke visie: “Denk niet groot. Kijk niet te ver vooruit. Steven niet op je doel af.” Ho even, zul je denken. Een visionair die me dat vertelt? Exact.
Het populaire beeld van een visionair is dan wel ‘iemand die ver vooruit ziet’. Graham is echter het toonbeeld van precies het tegenovergestelde, met zijn theorie dat een visionair beter recht voor zijn neus kan kijken dan in de verte. Een theorie die in de praktijk zijn succes en lang en breed al heeft bewezen, dat wel.
Graham zelf startte zo namelijk talloze mateloos succesvolle ondernemingen en houdt zich tegenwoordig voornamelijk nog bezig met nieuwe ondernemers ondersteunen – als financier én adviseur.
Wat hij zijn pupillen dan vertelt: “Om echt grote dingen te doen, moet je beginnen met verrassend kleine dingen.”
Waarom dat nu juist zijn grote advies is? Daar heeft Graham 2 heel goede redenen voor.
Enerzijds omdat té grote visies (in een onderneming, je carrière of je leven) angst aanjagen en je zo ontmoedigen, nog voordat je begonnen bent. Anderzijds omdat je de toekomst nu eenmaal niet kunt zien, zelfs niet als visionair. Doen alsof is zonde van je tijd en stuurt je geheid de verkeerde richting in.
En dat allemaal iets verder toegelicht (zodat je ook exact weet waarom Graham deze wijsheid van niet te ver vooruit kijken, niet te groot denken en kleine stappen zetten proclameert):
Enerzijds: Beangstigend ambitieuze plannen werken niet
“De grootste ideeën zijn het meest beangstigend. En niet alleen omdat ze een hoop werk kosten. De grootste ideeën verlammen je identiteit; je twijfelt of je wel genoeg ambitie hebt om het allemaal door te zetten.”, is Graham’s eerste uitleg van zijn contra-intuïtieve advies.
Klinkt best logisch, toch? Denk niet te groot, want het kan al snel groter dan jezelf voelen – en je zo ontmoedigen.
Anderzijds: Heb een koers, geen eindbestemming
Graham: “Kleine stappen kun je gemakkelijk en tijdig bijsturen, waardoor je in de goede richting blijft gaan.”
En die richting, dat is precies wat je wil, volgens Graham. Geen doel, geen eindbestemming, geen finishlijn – een koers is wat je wil. Net zoals Columbus de wereldzeeën bevoer.
“Je kunt beter werken zoals Columbus. Bestemming onbekend en geen enkel exact uitgestippelde routeplanning. Alleen ‘een algemeen westelijke richting’ om in te varen.”
Klinkt nog steeds contra-intuïtief en misschien zelfs contra-productief? Is het niet.
Je hebt de route namelijk helemaal niet in de hand, hoezeer je hem ook uitstippelt – net zoals je de toekomst niet in de hand hebt, hoezeer je die zekerheid en controle ook in eigen hand zou willen hebben. Niemand kent de toekomst, en je kunt er dus ook nooit exact op anticiperen.
“Probeer de toekomst niet op te bouwen als een gebouw; je huidige bouwplan is bijna zeker verkeerd getekend.”
Allemaal interessante gedachten, meneer Graham. Maar “hoe moeten we het dan doen?”, is nu de vraag.
Hoe het dan wel moet, volgens Graham
“Start met iets waarvan je weet dat het werkt, dat het staat als een huis. Staat het? Breid het dan pas uit, in ‘algemeen westelijke richting’.”
Een goed advies, blijkt niet alleen uit het (wellicht qua tijd achterhaalde) voorbeeld van Columbus. Maar kijk ook eens naar de super-actuele paddestoelengroei van Apple en Facebook. Zij deden het net zo!
Steve Jobs of Mark Zuckerberg hebben in het begin zeker niet gedacht “We gaan vandaag… starten met het grootste sociale medium ter aarde / het populairste consumenten electronica imperium ter wereld bouwen.”
Zij zijn allebei bescheiden begonnen, vanuit passie of lolligheid. Jobs knutselde graag aan computers, Zuckerberg bedacht een leuke manier om Harvard-studenten onderling te binden. Daar zat het woord ‘imperium’ niet tussen. Zij dachten niet groot, hadden alleen een richting die hun persoonlijke voorkeur had – en kijk nu eens waar hun schip gestrand is.
Doe dus als Graham, Jobs en Zuckerberg: bedenk waar jouw hart ligt, een gat in de markt ligt, in welke richting jouw carrière of leven zou moeten gaan op dit moment en laat het schip daarna rustig varen.
Heis de zeilen en verlaat de haven. Waar je uitkomt? Dat hangt af van de wind en de golven die je ongetwijfeld zult tegenkomen. Het enige dat je moet doen is af en toe bijsturen en… koers houden. Zonder angst en zonder te weten waar het schip gaat stranden.

Ook interessant:
Het bericht Het verrassende advies van Paul Graham: “Denk niet groot” verscheen eerst op Time Management .nl.